Giải pháp kỹ thuật bảo vệ đàn ong trong điều kiện nắng nóng kéo dàii

Thứ tư - 09/07/2025 10:31

Trước diễn biến ngày càng phức tạp của thời tiết, đặc biệt là nắng nóng gay gắt kéo dài tại khu vực miền Trung, nghề nuôi ong ở Hà Tĩnh đang đối mặt với nhiều thách thức. Nhiệt độ ngoài trời có thời điểm vượt ngưỡng 37–39°C không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe đàn ong mà còn làm suy giảm năng suất, chất lượng mật ong nếu không có các biện pháp ứng phó phù hợp.

Đàn ong rất nhạy cảm với thời tiết cực đoan. Trong điều kiện nắng nóng kéo dài, khả năng điều hòa nhiệt trong tổ bị quá tải, nguồn thức ăn từ mật và phấn hoa cũng suy giảm. Nếu không chủ động điều chỉnh kỹ thuật nuôi phù hợp, đàn ong dễ suy yếu, giảm quân số, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả sản xuất.
Trước tình hình đó, nhiều hộ nuôi ong ở Hà Tĩnh đã tích cực áp dụng các giải pháp kỹ thuật nhằm bảo vệ đàn ong, duy trì hiệu quả kinh tế. Ông Nguyễn Quang Duẫn ở thôn Mỹ Ngọc, xã Mai Hoa chia sẻ: “Vị trí đặt thùng ong là yếu tố quan trọng hàng đầu.

Thùng ong nên được đặt ở dưới các tán cây râm mát

Nơi đặt thùng ong cần thông thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp và nên đặt dưới các tán cây lớn để hạn chế nhiệt độ cao tác động lên tổ ong”. Với các hộ nuôi quy mô lớn, có thể dựng giàn che cố định kết hợp quạt thông gió để tạo điều kiện mát mẻ cho ong.
Ngoài ra, các thùng ong nên được kê cao từ 30–50cm để tránh hơi nóng từ mặt đất và hạn chế kiến, mối xâm nhập. Việc mở rộng lỗ ra vào tổ hoặc tạo thêm các lỗ thông gió nhỏ ở phía đối diện cũng giúp tăng khả năng đối lưu không khí, làm mát bên trong tổ ong.
Bà Nguyễn Thị Hương ở thôn Thanh Bình, xã Mai Hoa cho biết: “Gia đình tôi sống chủ yếu nhờ vào nghề nuôi ong. Vào mùa hè, tôi thường lấy các lá cọ, vải bạt sẵn có để che chắn cho đàn ong. Việc che nắng và đảm bảo nguồn nước uống là yếu tố then chốt giúp đàn ong vượt qua giai đoạn cao điểm nắng nóng”. Bà Hương cho hay, cần bố trí các khay nước gần tổ ong, có thể lót vải thấm, cát ẩm hoặc xốp để ong dễ tiếp cận, không bị đuối sức hay chết đuối khi hút nước.

Thường xuyên kiểm tra đàn ong

Chế độ dinh dưỡng trong mùa hè cũng cần đặc biệt quan tâm. Do thiếu mật hoa và phấn tự nhiên, người nuôi nên cho ong ăn bổ sung bằng nước đường loãng (tỷ lệ 1:1), kết hợp men tiêu hóa, vitamin và phấn hoa. Thức ăn nên được đặt trong hoặc sát cửa tổ vào buổi chiều mát để tránh thu hút ong ngoài và giảm stress nhiệt cho đàn.
Cùng với đó, người nuôi cần kiểm tra đàn ong định kỳ 5–7 ngày/lần để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường như ong bỏ cầu, ong chúa yếu, giảm quân… Đồng thời vệ sinh thùng ong, loại bỏ cầu bệnh, phát hiện và tiêu diệt các đối tượng gây hại như gián, rết, thạch sùng. Tùy vào tình trạng thực tế, có thể thực hiện các biện pháp kỹ thuật như chia đàn, nhập đàn, thay ong chúa, bổ sung cầu nhộng hoặc phấn mật để giữ ổn định và phục hồi đàn ong.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, đặc biệt tại các tỉnh miền Trung như Hà Tĩnh, việc chủ động ứng phó, nâng cao năng lực thích nghi và áp dụng các tiến bộ kỹ thuật là hướng đi đúng đắn để bảo vệ đàn ong và phát triển nghề nuôi ong một cách bền vững.

Trần Hà
Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh