Mô hình quản lý HTX của Hà Lan và xử lý thách thức ở Việt Nam

Tối ưu hóa lợi nhuận

Tại Hà Lan, HTX là một thực thể kinh tế, có nghĩa vụ xã hội là tạo việc làm cho người lao động, luật pháp hỗ trợ kết hợp với tính linh hoạt để sắp xếp điều lệ. Đặc biệt, HTX phấn đấu đạt được lợi nhuận, coi như một phương tiện để bảo đảm sự liên tục và phát triển bền vững.

Các chuyên gia cho biết, yếu tố tạo nên sự thành công trong mô hình quản lý phát triển HTX tại Hà Lan dựa trên 3 nguyên tắc hoạt động. Theo đó, thành viên HTX là người kiểm soát, bỏ phiếu một cách dân chủ hoặc theo tỉ lệ và quản trị HTX, người nông dân là thành viên kiểm soát HTX cũng đồng thời là người sử dụng dịch vụ của hợp tác xã; thành viên HTX là người sở hữu, góp vốn cho HTX với lãi suất thấp, người sở hữu và góp vốn cho HTX cũng chính là những người sử dụng; thành viên là người hưởng lợi, HTX cung cấp các dịch vụ cần thiết và thu nhập ròng được phân phối cho các thành viên dựa trên cơ sở chi phí sử dụng dịch vụ của thành viên. Do vậy, mục đích duy nhất của HTX là tối ưu hóa lợi nhuận và phân phối cho thành viên dựa trên mức độ sử dụng dịch vụ của các thành viên…

Khuyến nghị phát triển HTX

Nhận biết được sự khác biệt và với kinh nghiệm 5 năm có mặt tại Việt Nam, Tổ chức Hỗ trợ phát triển nông nghiệp Hà Lan (Agriterra) - thuộc Liên đoàn HTX Hà Lan đặt mục tiêu hỗ trợ phát triển HTX hiện đại, mang lại nhiều hiệu quả hơn. Đặc biệt, Agriterra  ưu tiên phối hợp với các tổ chức quốc tế khác nhằm hỗ trợ tích cực để HTX và kinh tế tập thể ở Việt Nam phát triển tương xứng với tiềm năng, lợi thế.

Theo đó, Agriterra đã có một số khuyến nghị trong xây dựng, quản lý và phát triển HTX tại Việt Nam. Trong đó nhấn mạnh sự hợp tác giữa HTX với doanh nghiệp tư nhân là khá tốt, tuy nhiên, không thể để họ tham gia quản trị HTX, bởi HTX phải dựa trên thành viên. Ngoài ra, HTX có thể hợp tác kinh doanh với những người không phải thành viên, miễn là sự hợp tác đó mang lại lợi ích cho các thành viên. Việc gây dựng mối quan hệ với doanh nghiệp đòi hỏi HTX cần sản xuất tốt hơn, chất lượng tốt hơn, số lượng tốt hơn và tập trung theo nhu cầu của doanh nghiệp. Các chuyên gia cho rằng, việc phát triển HTX cần dựa vào các yếu tố tài chính, quản trị kinh doanh và thị trường.

Các chuyên gia của Agriterra cho rằng, muốn phát triển HTX ở Việt Nam, cần xử lý 5 thách thức lớn, bao gồm: Tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho HTX, quản lý thành viên HTX hiệu quả, đảm bảo không có sự khác biệt lớn giữa các thành viên, đồng thời tạo sự phối hợp tốt giữa các thành viên và chiến lược tập trung vào chuỗi giá trị. Trong đó, môi trường pháp lý thuận lợi bao gồm điều lệ hoạt động linh hoạt, tự chủ và luôn đổi mới trong quản trị. Quản lý thành viên có hiệu quả bao gồm sự đồng lòng của các thành viên và đội ngũ lãnh đạo có kỹ năng…