Theo ông Nguyễn Minh Tiến, sau giai đoạn 2011 - 2015, triển khai chương trình xây dựng NTM còn có một số vấn đề bất cập và tồn tại. Nhưng sang giai đoạn 2016 - 2020, đến thời điểm hiện nay, toàn bộ cơ chế, chính sách triển khai chương trình đã cơ bản được hoàn thiện, trong đó, các thông tư, hướng dẫn đã được ban hành.
Bên cạnh đó, nguồn lực của giai đoạn 2 xây dựng NTM tăng lên rất nhiều. Ngân sách nhà nước, ngân sách Trung ương bố trí tăng 3,8 lần so với giai đoạn 2011 - 2015, đồng thời định hướng của Trung ương bố trí ngân sách trung hạn cho cả giai đoạn 5 năm. Như vậy, về vấn đề này, theo ông Nguyễn Minh Tiến, các địa phương hoàn toàn chủ động được nguồn lực xây dựng NTM cho các xã.
Một điểm nữa là giai đoạn 2016 - 2020 ưu tiên rất nhiều cho các xã khó khăn; xã dưới 5 tiêu chí có hệ số cao gấp 5 lần, các xã đặc biệt khó khăn có hệ số cao gấp 4 lần. Qua đó, góp phần tạo điều kiện cho các địa phương khó khăn triển khai xây dựng NTM.
Trong giai đoạn 1, với phản ánh nhiều tiêu chí không phù hợp, sang giai đoạn 2, Bộ tiêu chí NTM cấp xã đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định 1980. Qua đó, điều chỉnh, bổ sung căn bản những tồn tại trước, trong đó tiêu chí về cơ sở hạ tầng giao cho cấp địa phương, cấp tỉnh chủ động quy định mức đạt chuẩn, điều này sẽ phù hợp hơn với điều kiện tình hình. Mặt khác, bổ sung một số chỉ tiêu đáp ứng yêu cầu như: vấn đề về an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường; ban hành bộ tiêu chí cấp huyện đánh giá được mức độ xây dựng NTM.
Ông Nguyễn Minh Tiến cho biết, nhằm khắc phục tồn tại của giai đoạn trước, giai đoạn 2016 - 2020 sẽ chú trọng nhiều về hỗ trợ phát triển sản xuất, nổi bật là Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu Quốc gia chỉ đạo triển khai xây dựng đề án chương trình mỗi xã một sản phẩm. Đây là một nét mới của giai đoạn 2 trên cơ sở những kinh nghiệm của các địa phương. Vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã yêu cầu các địa phương báo cáo thực trạng và đến thời điểm này, đã có 4.823 sản phẩm đặc sản cấp huyện, xã.
“Đây là một tiềm năng và dư địa rất lớn, nếu làm tốt, triển khai đề án sẽ có thêm những sản phẩm đặc sản từ cấp huyện, xã góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Về vấn đề này, Bộ NN&PTNT đang tập hợp và hoàn thiện, đồng thời sẽ trình Chính phủ phê duyệt đề án giai đoạn 2017 - 2020, định hướng đến năm 2030” – ông Nguyễn Minh Tiến cho biết.
Cũng theo ông Nguyễn Minh Tiến, giai đoạn 2 sẽ chú trọng rất nhiều đến vấn đề môi trường. Trong giai đoạn 1, tiêu chí môi trường đạt rất thấp. Ở giai đoạn 2, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định 712 phê duyệt Đề án thí điểm mô hình về môi trường. Trong đề án này, kể cả nội dung về tuyên truyền, triển khai các mô hình thí điểm về xử lý chất thải rắn, nước thải khác, Bộ NN&PTNT chủ động phối hợp với các tổ chức thành viên như Mặt trận Tổ quốc, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh, nhiều tổ chức khác để triển khai. Hy vọng với việc thực hiện đề án sẽ cải thiện căn bản cho chương trình môi trường trong xây dựng NTM.
Mặt khác, văn hóa và an ninh trật tự cũng là nội dung trọng tâm được Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu Quốc gia chú ý. Theo ông Nguyễn Minh Tiến, về điều này, trong giai đoạn vừa qua, các địa phương cùng với các tổ chức chính trị - xã hội đã có nhiều mô hình văn hóa, các câu lạc bộ phục hồi văn hóa truyền thống, sử dụng hiệu quả thiết chế và cơ sở văn hóa. Về tiêu chí an ninh trật tự, các cấp Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội đã tổ chức nhiều mô hình để triển khai về tiêu chí này./.
