Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới 2013: Hoàn thiện các cơ chế, tạo chuyển biến rõ nét hơn

Thứ bảy - 02/03/2013 02:54

Báo cáo của Ban Chỉ đạo quốc gia Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) cho thấy, năm 2012 vừa qua, cả nước đã xây dựng được gần 5.000 mô hình sản xuất, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất lên 20-30%. Trong đó nổi bật nhất vẫn là việc dồn điền, đổi thửa gắn với quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa ở hầu hết các tỉnh đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) và xây dựng “cánh đồng mẫu lớn”, “cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp” ở các tỉnh phía Nam. Tuy nhiên, trọng tâm 2013 được ban chỉ đạo xác định là phải tiếp tục bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách để tạo ra sự chuyển biến rõ nét hơn nữa.

Theo tổng hợp, ngoài 11 xã điểm do Ban Bí thư chỉ đạo đã đạt từ 15-18/19 tiêu chí, đến hết tháng 1/2013 đã có thêm 32 xã đạt từ 16-18 tiêu chí, cụ thể Hà Nội (8 xã), Bắc Giang (2 xã), Quảng Ninh (10 xã), Lào Cai (1 xã), Bắc Ninh (1 xã) và Hải Phòng (3 xã). Ngoài ra đã có 950 xã của các tỉnh ĐBSH, Bắc Trung bộ đạt từ 10 tiêu chí trở lên (chiếm khoảng 18%).

Ban chỉ đạo nhận định, một trong những bất cập lớn trong triển khai chương trình năm 2012 là các quy định, hướng dẫn về chức năng, nhiệm vụ, biên chế và tổ chức… của các bộ phận chỉ đạo, triển khai chương trình các cấp, nhất là ở cấp huyện và xã chưa đủ, rõ; công tác chỉ đạo “điểm” còn mờ nhạt và chưa có sự đồng bộ giữa các địa phương. Do đó trọng tâm 2013 được ban chỉ đạo xác định là phải tiếp tục bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách, cụ thể là bổ sung, sửa đổi thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện chương trình, hướng dẫn thực hiện tiêu chí NTM cùng với đó là rà soát, bổ sung hướng dẫn cơ chế tài chính, thủ tục cấp phát và giải ngân vốn ngân sách hỗ trợ; sớm hoàn thiện và ban hành cơ chế lồng ghép nguồn lực giữa các chương trình; nghiên cứu đề xuất chính sách hỗ trợ lãi suất tín dụng cho phát triển sản xuất thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM.

Bên cạnh đó các địa phương cần tập trung hoàn thành công tác quy hoạch và lập đề án NTM cấp xã đảm bảo đúng tiến độ và chất lượng. Riêng đối với các xã phấn đấu hoàn thành xây dựng NTM năm 2015 phải xong đề án NTM và quy hoạch chi tiết ngay trong năm 2013. Ngoài ra, các địa phương cần dành ngân sách bố trí cho chương trình, đồng thời tập trung huy động nguồn lực xã hội để đầu tư, cải tạo nhằm làm chuyển biến một bước hạ tầng cơ bản cấp xã bao gồm: giao thông, thủy lợi, điện, nước sinh hoạt, nhà văn hóa…

Theo ông Tăng Minh Lộc - Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn, mỗi địa phương cần rà soát kỹ lưỡng để mỗi năm tập trung chỉ đạo hoàn chỉnh từ một đến hai loại hạ tầng, trong đó ưu tiên nâng cấp, cải thiện các công trình hiện có, hạn chế làm mới và phải bảo tồn được các giá trị văn hóa truyền thống. Ngoài ra để tạo chuyển biến về đổi mới cơ cấu sản xuất, tăng nhanh thu nhập cho cư dân nông thôn thì mỗi thôn, mỗi xã phải xây dựng ít nhất một mô hình sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo hướng tập trung vào cây con phù hợp, ngành nghề lợi thế đã được lựa chọn trong đề án xây dựng NTM. Bởi theo ông Tăng Minh Lộc, công tác chuyển đổi, phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nâng cao thu nhập cho người nông dân đã có nhiều chuyển biến tích cực, song chưa đạt được như kỳ vọng. Hiện nay ở nhiều nơi, quy hoạch phát triển nông nghiệp chưa gắn với quy hoạch vùng nên sản xuất còn mang tính tự phát, mối liên kết giữa nông dân, nhà khoa học và doanh nghiệp còn lỏng lẻo. Cùng với đó, việc huy động nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước của các địa phương còn thấp, nguồn lực đầu tư cho xây hạ tầng NTM vẫn chủ yếu dựa vào ngân sách Nhà nước.

Để tăng thêm nguồn lực xã hội, trong năm 2012, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng yêu cầu các địa phương đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, thu hút sự tham gia của các đoàn thể và quần chúng nhân dân. Đồng thời, tập trung nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng, chuyển đổi cơ cấu sản xuất để tăng nhanh thu nhập cho dân cư nông thôn. Trong quá trình triển khai thực hiện, cần tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tạo điều kiện cho một số xã hoàn thành các tiêu chí trước làm mẫu để rút kinh nghiệm, trên cơ sở đó nhân rộng ra nhiều địa phương khác.

Theo Ban chỉ đạo Xây dựng chương trình MTQG xây dựng NTM, trong những tháng đầu năm 2013, cơ quan này đang kiện toàn và củng cố ban chỉ đạo và bộ phận giúp việc các cấp theo hướng tăng cường chuyên trách, nhất là những người đứng đầu cấp ủy và chính quyền quan tâm chỉ đạo và tuyên truyền kêu gọi sự tham gia của các tổ chức và cá nhân, phấn đấu đến hết năm 2013 sẽ có khoảng 200 xã được chính thức công nhận đạt tiêu chuẩn NTM, giảm số xã chỉ đạt 5 tiêu chí xuống dưới 40%; hoàn thành quy hoạch NTM cho 100% số xã trong cả nước, trong đó 50% số xã có quy hoạch chi tiết và 100% số xã hoàn thành đề án xây dựng NTM./.

Nguyễn Tiến Dũng

Theo ven.vn

Tags: xây dựng, sản xuất