Giảm áp lực cho doanh nghiệp thủy sản

Từ khi con tôm, con cá rời nhà máy chế biến để lên tàu xuất đi các nước phải nộp khoảng 10 loại phí khác nhau như phí vệ sinh, phí sửa chữa vỏ container; đặt cược container (đối với hàng đông lạnh), chưa kể những phí khác như phí làm thủ tục, hóa đơn, lưu kho bãi, cầu đường, giao hàng lẻ theo container.... Thậm chí, những chủ hàng còn tăng phí “vô tội” vạ, đặt doanh nghiệp và thế không thể không nộp thêm.

Theo dự thảo nói trên, tất cả các loại phí đều nộp vào ngân sách nhà nước, và với một nước còn nghèo như Việt Nam luôn trong tình trạng thu không bù chi thì việc có thêm nguồn thu ngân sách là điều cần thiết, song, không phải vì thế mà cứ đẻ ra các loại phí, rồi tăng phí để có thêm nguồn thu.

Doanh nghiệp thủy sản đang bị áp bức bởi phí, lệ phí - Ảnh: Duy Khương

Cách đây khoảng ba năm, giá tôm đông lạnh xuất sang Nhật Bản trung bình khoảng 14 - 16 USD/kg nhưng nay chỉ còn 12 USD/kg, thậm chí, có thời điểm khi Việt Nam bị Nhật Bản kiểm tra 100% chất kháng sinh cấm, giá xuống còn 10 USD/kg, giá giảm nhưng phí kiểm dịch tăng do cơ quan quản lý tăng cường kiểm tra, kiểm dịch, cộng thêm vào đó, doanh nghiệp cũng phải đầu tư máy móc, nhân lực để tự kiểm tra sản phẩm của mình trước khi cơ quan quản lý kiểm tra lại.

Có thể thấy, năm nào, các danh nghiệp thủy sản trong nước đều có những kiến nghị liên quan đến các loại phí khác nhau. Đơn cử, mới đây, sau khi phản ứng chuyện phí ở cảng tăng mạnh, gây khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu nói chung, doanh nghiệp thủy sản nói riêng thì ngay lập tức các cảng - trước áp lực từ cơ quan quản lý đã điều chỉnh lại cho phù hợp.

Trong những qua, số doanh nghiệp thủy sản sống được nhờ con cá con tôm không nhiều, nhiều doanh nghiệp lớn trong ngành rơi vào cảnh nợ nần, thậm chí, tuyên bố phá sản. Và một trong những lý do đó, do chi phí đầu vào tăng trong khi giá bán không tăng, thu không đủ bù chi.

Và nếu những lô hàng này, xuất khẩu qua các thị trường bị phát hiện chất cấm họ sẽ phải thu hồi, chịu một mức phạt nào đó, còn không như hiện nay, để tránh bị trả hàng về, doanh nghiệp tự đầu tư máy móc, thuê nhân công để tự kiểm định sản phẩm của mình trước khi qua cơ quan quản lý trực tiếp kiểm tra, kiểm định lần ra. Tuy nhiên, việc nhận được “giấy chứng nhận an toàn” của cơ quan quản lý không giúp gì cho doanh nghiệp vì nếu quốc gia nhập khẩu phát hiện có hàm lượng chất cấm vượt ngưỡng cho phép, hàng vẫn bị trả về. 

>> Ông Nguyễn Văn Đạo, Tổng Giám đốc Công ty CP Gò Đàng (Tiền Giang): Một trong những loại phí mà doanh nghiệp thủy sản phải trả nhiều nhất là phí kiểm nghiệm chỉ tiêu, chất lượng sản phẩm. Trung bình mỗi container xuất đi doanh nghiệp phải đóng khoảng 15 triệu đồng. Với một công ty như Gò Đàng, riêng tiền phí này, mỗi năm mất 6 tỷ đồng.