Xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu ở Phú Ninh: Sức dân đóng vai trò quyết định

Nhiều khó khăn

Đến nay, 10/10 xã của huyện Phú Ninh đã đạt chuẩn xã nông thôn mới nhưng việc triển khai thực hiện Quyết định số 2663 của UBND tỉnh về ban hành Bộ tiêu chí “KDC nông thôn mới kiểu mẫu” (giai đoạn 2016 - 2020)  đang gặp những khó khăn, vướng mắc. Toàn huyện mới chỉ có một thôn Thạnh Hòa 1 (xã Tam Đàn) được UBND huyện phê duyệt phương án xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu. Trong khi đó, theo quy định từ năm 2017 - 2020, các xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới hoặc xét công nhận lại xã đạt chuẩn nông thôn mới, phải có ít nhất một thôn đạt chuẩn KDC nông thôn mới kiểu mẫu. Theo chỉ đạo của Bí thư Huyện ủy Phú Ninh Nguyễn Cảnh trong cuộc họp mới đây, chậm nhất đến 31.5.2017, UBND huyện phải phê duyệt xong phương án xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu cho 9 thôn/9 xã còn lại (mỗi xã chọn một thôn làm điểm).

Thực hiện sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện Phú Ninh thành lập  Tổ công tác xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu do Phó Chủ tịch UBND huyện Lê Văn Ninh trực tiếp phụ trách đã làm việc với các địa phương nhằm tháo gỡ những vướng mắc, đồng thời tổ chức phản biện các phương án của từng địa phương. Tại xã Tam An, thôn An Hòa được chọn làm thôn điểm xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu để nhân rộng ra những thôn còn lại trên địa bàn. Đến nay, An Hòa đã cơ bản hoàn thiện phương án xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu và tiến hành lấy ý kiến góp ý của các ngành, địa phương trước khi tổ chức họp dân bàn thảo và hoàn chỉnh trình UBND huyện phê duyệt. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Cư - Trưởng thôn An Hòa, đến nay thôn mới quán triệt tinh thần trong cán bộ, đảng viên về chủ trương xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu, chưa tổ chức họp dân để góp ý vì phương án xây dựng chậm trễ. “Tuyên truyền, vận động như thế nào để người dân hiểu và ủng hộ chủ trương là vấn đề khiến chúng tôi lo lắng. Bởi, thực hiện 10 tiêu chí xây dựng KDC kiểu mẫu đều “đụng” đến quyền lợi của từng hộ dân. Ngoài ra, ở thôn An Hòa, lực lượng lao động phi nông nghiệp chiếm chủ yếu, còn lao động nông nghiệp thì lớn tuổi nên việc huy động sức dân để tham gia xây dựng các công trình liên quan sẽ gặp khó khăn”.

Theo kế hoạch, đến cuối năm 2018, thôn An Hòa cơ bản thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu của Bộ tiêu chí “KDC nông thôn mới kiểu mẫu”, qua đó lập hồ sơ đề nghị UBND huyện cộng nhận thôn đạt chuẩn. Tuy nhiên mục tiêu đó khó đạt được vì đến nay mọi công việc vẫn còn nằm… trên giấy. Đó là chưa kể khi triển khai chắc chắn sẽ gặp những khó khăn, nhất là việc vận động dân di dời chuồng trại, tường rào, cổng ngõ… Nếu không làm tốt khâu tuyên truyền, vận động để huy động sức dân thì các tiêu chí khó lòng đạt được.

Huy động sức dân

Theo phương án xây dựng, khoảng 25 hộ ở thôn An Hòa có chuồng trại chăn nuôi cần di dời, 35 hộ cần chỉnh trang, 12 hộ có vườn hơn 1.000m2 cần cải tạo và hàng chục hộ khác có hàng rào, cổng ngõ, nhà ở và công trình phụ trợ cần xây mới, sửa chữa… Đó là chưa kể khi xây dựng, mở rộng nhiều tuyến đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng sẽ ảnh hưởng đến cây cối, đất đai… của nhiều hộ dân. Ông Huỳnh Tấn Nhật - Chủ tịch UBND xã Tam An cho biết: “Địa phương đang phân vân về mặt kinh phí để hỗ trợ người dân trong việc di dời, xây dựng, chỉnh trang, cải tạo các công trình. Vẫn biết sức dân là chính nhưng nếu không có sự hỗ trợ kinh phí của Nhà nước, việc triển khai thực hiện các tiêu chí sẽ gặp khó khăn. Ngoài ra, tiêu chí về môi trường, nhất là vấn đề nước sạch với địa phương cũng là một vấn đề nan giải. Đến nay, người dân vẫn chưa được sử dụng nước sạch, chủ yếu dùng nước giếng nhưng mới đầu mùa hạn, nhiều giếng đã không còn nước phục vụ sinh hoạt”.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh Lê Văn Ninh, sau khi UBND tỉnh có Quyết định số 2663, ngày 26.7.2016 về Bộ tiêu chí “KDC nông thôn mới kiểu mẫu” trên địa bàn tỉnh (giai đoạn 2016 - 2020), ngày 19.8.2016, UBND huyện Phú Ninh đã ban hành Kế hoạch số 94 để triển khai thực hiện, trong đó UBND huyện giao nhiệm vụ cụ thể cho các ngành liên quan gắn từng chỉ tiêu của bộ tiêu chí hướng dẫn các xã triển khai và yêu cầu UBND các xã tổ chức rà soát, đánh giá lập phương án xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu. Tuy nhiên khi triển khai một số địa phương gặp lúng túng trong xây dựng phương án. Huyện đã rà soát toàn bộ các văn bản chỉ đạo của trung ương, tỉnh và giao cho các ngành chuyên môn hướng dẫn và cấp phát tài liệu cho từng địa phương. Huyện đã chỉ đạo đến cuối tháng 5 phải duyệt xong phương án chi tiết cho các thôn điểm.

Tại buổi làm việc với xã Tam An vừa qua, Phó Chủ tịch UBND huyện Lê Văn Ninh đã lưu ý cấp ủy, chính quyền, mặt trận, đoàn thể từ xã đến thôn phải thể hiện rõ quyết tâm chính trị và tập trung thực hiện quyết liệt nhằm triển khai xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu. “Nếu không có quyết tâm, không làm quyết liệt thì việc xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu sẽ chỉ nằm trên “giấy”, mãi không thực hiện được” - ông Ninh nói. Liên quan đến việc tuyên truyền, vận động người dân, ông Ninh cho biết: “Xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn trước đây, gần như ngân sách nhà nước đóng vai trò quan trọng và quyết định, dân chỉ đóng một phần. Còn trong xây dựng KDC nông thôn mới kiểu mẫu, tất cả tiêu chí đều gắn liền với từng người dân, từng hộ nên việc huy động sức dân đóng vai trò quyết định. Để thực hiện thành công thì ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ một phần trong việc đầu tư những phần cứng và một số nội dung liên quan đến tập huấn, tuyên truyền, còn lại phải vận động toàn dân để cùng xây dựng, thực hiện”.

VINH ANH/baoquangnam.vn