Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh 10 năm xây dựng và phát triển

Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh (tên giao dịch quốc tế MITRACO) được thành lập theo Quyết định 61/2003/QÐ-TTg ngày 18-4-2003 của Thủ tướng Chính phủ hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con trên cơ sở phát triển Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh. Sau 10 năm nỗ lực phấn đấu không ngừng nghỉ, MITRACO đã lớn mạnh thành một tổng công ty sản xuất, kinh doanh (SXKD) đa ngành có uy tín ở trong nước và quốc tế.

Những dấu ấn đáng nhớ

Tiền thân của MITRACO là Công ty Khai thác, chế biến và xuất khẩu Titan Hà Tĩnh với bốn đơn vị và năm phòng ban, số lượng lao động gần 950 người. Lúc đó, cơ sở vật chất, máy móc thiết bị hầu như không có gì. Con người lại vừa mới làm quen với cơ chế thị trường nên hoạt động gặp rất nhiều khó khăn. Khởi nghiệp là khai thác chế biến khoáng sản Ilmenite. Ðến tháng 11-1997, sáp nhập Công ty SXKD hàng công nghiệp làm đơn vị thành viên của Tổng công ty, bổ sung ngành nghề kinh doanh thương mại tổng hợp (nay là Công ty CP Thương mại). Tháng 12-2000, bàn giao Công ty Meteco (bao gồm hai mỏ măng-gan và than) và thành lập Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh. Tháng 10-2004, sáp nhập Công ty may xuất khẩu Thành Công về làm công ty con của Tổng công ty (nay là Công ty CP May Hà Tĩnh). Tháng 10-2007, chuyển Cảng Hà Tĩnh về làm doanh nghiệp thành viên của Tổng công ty và được Chính phủ đồng ý bàn giao hai cầu cảng về cho Tổng công ty khai thác (nay là Công ty CP Cảng Vũng Áng Việt - Lào). Năm 2000, thành lập Công ty Khai thác Vàng, Công ty Khai thác Than để thu gom các lò khai thác thổ phỉ, tự phát trên địa bàn xã Kỳ Thượng, Kỳ Anh, xã Hương Giang, Hương Khê góp phần ổn định tình hình chính trị, trật tự, an toàn xã hội và bảo đảm môi trường. Năm 2001, đã xây dựng Khách sạn Thiên Ý đầu tiên, tạo điểm nhấn thu hút các nhà đầu tư, hình thành khu du lịch Thiên Cầm, góp phần xây dựng thị trấn Thiên Cầm trở thành khu du lịch thu hút khách du lịch trong nước và ngoài nước. Ðặc biệt, năm 2004, Tổng công ty đã xây dựng định hướng chiến lược đầu tư sang nước bạn Lào để khai thác, chế biến khoáng sản, trong đó có sản phẩm thạch cao. Ðến nay, thương hiệu Mitraco đã được Chính phủ, bộ, ngành và các cấp chính quyền nước bạn Lào đánh giá cao, góp phần tăng cường hợp tác đối ngoại giữa Ðảng, Chính phủ và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào anh em và đây là một trong những lĩnh vực chiến lược, mũi nhọn của Tổng công ty. Cũng trong năm 2004, MITRACO đã thành lập ba đơn vị hoạt động trên lĩnh vực nông nghiệp: Công ty CP Chăn nuôi Mitraco, Công ty CP thức ăn chăn nuôi Thiên Lộc, Công ty CP phát triển nông lâm. Mở ra hướng đi mới, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng thu nhập cho bà con nông dân, thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh...

Ðến nay, Tổng công ty có 24 đơn vị thành viên, SXKD đa ngành, đa lĩnh vực. Trong 10 năm qua, Tổng Công ty đã có số vốn lên đến hơn 1.000 tỷ đồng, doanh thu đạt 7.160,4 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế đạt 459,2 tỷ đồng. Nộp ngân sách cho Nhà nước đạt 411 tỷ đồng. Kim ngạch xuất khẩu đạt 129,2 triệu USD. Nhiều năm liên tục được tặng giải thưởng "Sao vàng Ðất Việt", "Giải thưởng chất lượng Việt Nam" "Giải thưởng châu Á - Thái Bình Dương"; "Giải thưởng doanh nghiệp với trách nhiệm xã hội"... MITRACO đã được Ðảng, Nhà nước, Chính phủ và các bộ, ban, ngành tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý cho các tập thể và cá nhân, Cờ thi đua của Chính phủ, Huân chương Lao động hạng nhất, nhì, ba, Bằng khen của Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Bộ LÐTB-XH; Cờ thi đua và Bằng khen của Bộ Công an; nhiều năm liền được UBND tỉnh tặng cờ và bằng khen...

Cội nguồn của những thành công

Mười năm qua, đã ghi dấu một chặng đường phát triển vượt bậc của Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh. Có được kết quả đó là nhờ sự lãnh đạo sâu sát, kịp thời  của Tỉnh ủy, HÐND, UBND tỉnh và sự giúp đỡ của Chính phủ, các bộ, ngành, T.Ư, địa phương. Ðặc biệt là Ðảng ủy, Ban Giám đốc Tổng công ty đã lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước một cách sâu rộng gắn với các ngày lễ lớn của đất nước, dân tộc, tạo động lực và phát huy tinh thần hăng say, thi đua lao động sản xuất, tạo tiền đề hoàn thành chỉ tiêu SXKD hằng năm. Nổi bật là các phong trào "Năng suất - chất lượng - tiết kiệm"; "Giỏi sản xuất, giỏi quản lý"; "Xanh - Sạch - Ðẹp"... Nhất là phong trào "Lao động sáng tạo", đã đưa các đề tài, các sáng kiến cải tiến kỹ thuật đều áp dụng vào sản xuất, góp phần tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, cải thiện điều kiện làm việc, giảm chi phí, giảm giá thành sản phẩm. Từ khi thành lập đến nay đã có 532 đề tài, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được áp dụng vào sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cho Tổng công ty hơn 30 tỷ đồng.

Một trong những bài học thành công của Tổng công ty trong thời gian qua là biết chọn khâu đột phá, mạnh dạn đổi mới thiết bị, công nghệ; ứng dụng các tiến bộ khoa học để tăng năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm, đủ sức cạnh tranh trong cơ chế thị trường. Ðầu tư xây dựng một số nhà máy có trình độ kỹ thuật cao, công nghệ hiện đại tầm cỡ quốc tế như Nhà máy Zircon siêu mịn, hiện đại nhất Ðông - Nam Á, có năm nhà máy cơ giới hóa, tự động hóa cao và một trung tâm phân tích hóa nghiệm hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc gia, phục vụ tốt việc sản xuất, quản lý chất lượng sản phẩm xuất khẩu. Tổng công ty đã áp dụng có hiệu quả ba hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001-2008, Hệ thống quản lý môi trường 14001-2004; Hệ thống ISO VILAS IEC 17025 đã được tổ chức quốc tế cấp chứng chỉ. Ðây là một trong những doanh nghiệp trong cả nước và đầu tiên của Hà Tĩnh áp dụng một lúc ba hệ thống ISO.

Một điều trọng tâm và xuyên suốt trong hoạt động của Tổng công ty là thường xuyên quan tâm và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của CBCNV, coi con người là yếu tố trung tâm, vừa là động lực, vừa là mục tiêu cho sự phát triển bền vững. Tổng công ty luôn chăm lo và  không ngừng cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động. Bảo đảm việc làm thường xuyên cho gần ba nghìn lao động có thu nhập bình quân 3,8 triệu đồng/ người/tháng. Hằng năm đóng nộp đầy đủ, kịp thời các loại bảo hiểm. Thường xuyên đầu tư hàng tỷ đồng cho CBCNV đi học tập nâng cao trình độ trong nước và nước ngoài, tổ chức các khóa đào tạo để nâng cao trình độ chuyên môn, quản lý và nâng cao tay nghề cho đội ngũ công nhân kỹ thuật.

Ðiều đặc biệt, với vai trò là con chim đầu đàn trong ngành công thương của tỉnh, nên nhiều năm qua MITRACO luôn là điểm đến của các tập đoàn, các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước khi tìm hiểu đầu tư vào Hà Tĩnh. Cùng với việc tạo nguồn và cung cấp nguồn cán bộ chủ chốt có kinh nghiệm trong điều hành, quản lý cho tỉnh  và các dự án, như: Sắt Thạch Khê, Khoáng sản Hòa Phát, Thủy điện Hương Sơn, Xăng dầu Vũng Áng, Vinatex Hồng Lĩnh, Dioxit Titan...

Xác định lấy nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, nhiệm vụ xây dựng Ðảng là then chốt, Ðảng ủy Tổng công ty thường xuyên chỉ đạo bảy Ðảng bộ và 16 chi bộ trực thuộc đổi mới nội dung sinh hoạt; đổi mới phương thức lãnh đạo; kiện toàn tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Triển khai thực hiện kịp thời và đầy đủ các chỉ thị, nghị quyết của Ðảng bộ cấp trên và chỉ thị, nghị quyết của Ðảng ủy Tổng công ty tới đảng viên và người lao động. Triển khai nghiêm túc việc thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI) về xây dựng Ðảng  gắn với đẩy mạnh việc học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, đổi mới phong cách làm việc khoa học, công nghiệp, dân chủ, nói đi đôi với làm. Các tổ chức đoàn thể như công đoàn là thành viên nòng cốt trong việc tổ chức phát động, chỉ đạo thực hiện các phong trào thi đua yêu nước một cách thường xuyên, liên tục và có hiệu quả. Nhờ vậy, trong những năm qua, Ðảng bộ Tổng công ty thường xuyên đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh. Các tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên Tổng công ty đều được công nhận là đơn vị xuất sắc.

Các mặt công tác xã hội, nhân đạo, từ thiện, hỗ trợ ngày vì người nghèo, hoạt động đền ơn đáp nghĩa... cũng được Tổng công ty quan tâm thực hiện, coi đây vừa là nghĩa vụ, vừa là trách nhiệm phát triển vì cộng đồng. Tổng công ty đã tham gia ủng hộ và hỗ trợ hàng trăm tỷ đồng để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi ở các địa phương trong tỉnh, nhất là các địa phương vùng mỏ. Hỗ trợ huyện XêBangPhay, tỉnh Khăm Muộn - Lào đầu tư xây dựng dây chuyền lọc nước, nhà trẻ và các công trình cơ sở  hạ tầng...

Ðó là cội nguồn sức mạnh giúp MITRACO vượt qua khó khăn, thử thách, lập nên những thành tích đáng ghi nhận trong suốt mười năm qua.

Tiếp tục đổi mới để phát triển bền vững

Trong những năm qua, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, thì doanh nghiệp phải đương đầu với những thách thức, khó khăn, sự cạnh tranh khốc liệt trong cơ chế thị trường. Ðặc biệt là trong sáu năm trở lại đây, tình hình lạm phát, khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế thế giới, khu vực và trong nước diễn ra liên tục, kéo dài; ngân hàng siết chặt tín dụng dẫn đến việc tiếp cận, huy động các nguồn vốn phục vụ công tác SXKD gặp nhiều khó khăn. Nhà nước tiến hành điều chỉnh giá một số nguyên liệu đầu vào như: xăng, dầu, điện, than... làm cho chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm tăng cao. Bên cạnh đó, thị trường tiêu thụ sản phẩm bị thu hẹp bởi chính sách hạn chế xuất khẩu khoáng sản thô của Nhà nước; Chính phủ siết chặt và cắt giảm đầu tư công, dịch bệnh gia súc, gia cầm diễn ra liên tục, phức tạp... Tất cả các yếu tố trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoạt động SXKD của đơn vị.

Tổng công ty xác định: Phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ trên nhiều mặt để đẩy nhanh tốc độ phát triển và phát triển một cách bền vững. Trước mắt là tập trung thực hiện tốt phương án tái cấu trúc Tổng công ty từ năm 2013 đến năm 2015, có tính đến năm 2020 với các bước đi cơ bản: Ðổi mới, chuyển biến mạnh về tư duy lãnh đạo, phương pháp chỉ đạo, điều hành theo hướng trí tuệ, quyết liệt, đồng bộ hơn, phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, tập trung khai thác có hiệu quả mọi tiềm năng, mọi nguồn lực. Tiếp tục phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của việc khai thác và chế biến các loại khoáng sản, cải tiến thiết bị, đổi mới công nghệ để tận thu tài nguyên. Ưu tiên mọi điều kiện cho chế biến sâu để nâng cao giá trị sản phẩm, nâng cao hiệu quả SXKD. Huy động mọi nguồn lực để tham gia thực hiện các dự án có tính đột phá, như: dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê, cảng Vũng Áng Việt - Lào; Dự án tấm trần thạch cao tại Vũng Áng, xây dựng chiến lược mở rộng đầu tư tại Lào về khai thác, chế biến các loại khoáng sản, trồng cây cao-su và các loại cây công nghiệp; nhà máy chế biến súc sản, dự án luyện Fero Mangan; dự án xỉ titan, dự án nhà ở thí điểm cho công nhân và người lao động thuê ở Khu kinh tế Vũng Áng, đẩy mạnh phát triển lĩnh vực hoạt động nông nghiệp, nhất là lĩnh vực chăn nuôi...; đẩy nhanh tiến độ các dự án đã triển khai, sớm hoàn thành đưa vào hoạt động có hiệu quả. Tích cực thực hiện cổ phần hóa Công ty mẹ, đổi mới quản trị gắn với tái cơ cấu doanh nghiệp và ngành nghề SXKD của Tổng công ty phù hợp với điều kiện thực tế, tăng năng lực cạnh tranh; đổi mới và tăng cường công tác quản lý, mở rộng thị trường, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, làm tròn nghĩa vụ đối với Nhà nước, tích tụ vốn để đầu tư mở rộng sản xuất, bảo đảm việc làm ổn định, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người lao động, xây dựng mối quan hệ, đoàn kết tốt với các địa phương, các cấp, các ngành.

Một vinh dự nữa lại đến với MITRACO, đúng vào dịp kỷ niệm mười năm ngày thành lập, tập thể CBCNV Tổng công ty được Ðảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng nhất. Phần thưởng cao quý này là nguồn động viên, cổ vũ to lớn để Tổng công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh tiếp tục vượt qua khó khăn, thử thách, thực hiện tốt các mục tiêu đã đề ra để Tổng công ty tiếp tục phát triển nhanh và bền vững.

Dương Tất Thắng
Theo nhandan.org.vn