Từ làng thanh niên lập nghiệp làm kinh tế đến làng nông thôn mới ở nơi thâm sơn cùng cốc

Làng thanh niên lập nghiệp

Tổng đội thanh niên xung phong (TNXP) Tây Sơn được thành lập theo Quyết định số 478 ngày 12.3.2003 của UBND tỉnh Hà Tĩnh nhằm khai thác tiềm năng khu vực miền núi để phát triển kinh tế, bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biên giới quốc gia.

Đây là đơn vị sự nghiệp kinh tế do Tỉnh đoàn Hà Tĩnh trực tiếp quản lý. Đơn vị được giao 3.631,7 ha rừng, trong đó có 700 ha khoanh nuôi bảo vệ, 2.100 ha rừng sản xuất, 350 ha đất nông nghiệp, còn lại là diện tích ao hồ mặt nước và đất sử dụng cho công trình nhà ở, công cộng.

Anh Hoàng Thế Lộc - Tổng đội trưởng Tổng đội TNXP Tây Sơn chia sẻ: “Mười lăm năm kể từ khi thành lập, Tổng đội TNXP chúng tôi đã nếm trải bao vui buồn, đối mặt với nhiều thách thức và nỗ lực vượt lên chính mình để tồn tại và phát triển như ngày nay. Có thể nói, tập thể các thế hệ Tổng đội đã kề vai sát cánh, chung lưng đấu cật viết lên huyền thoại giữa núi rừng biên giới Hương Sơn này”.

Những TNXP nơi đây đều còn nhớ, những năm đầu mới thành lập, Khe Gát, Chí Lời, Rào Tre là “thâm sơn cùng cốc”, “nước độc, rừng thiêng”. Cơ sở vật chất ban đầu của Tổng đội không có gì. Nơi làm việc, ăn ở đều tạm bợ. Nơi ở của gần 100 thành niên dưới xuôi lên là dãy nhà tập thể của Xí nghiệp chè Tây Sơn cũng rất tạm bợ. Chưa có điện thắp sáng, nước sạch và công trình vệ sinh. Lại thêm thời tiết khắc nghiệt, thiên tai, muỗi, vắt. 

Quá khó khăn, trên 100 thanh niên từ Lộc Hà, Cẩm Xuyên, Thạch Hà, Can Lộc đã lần lượt về xuôi. Chỉ còn lại 7 hộ quyết tâm ở lại vào rừng đẵn tre nứa dựng lều trên những đồi sim mua hoang dại.

Anh Hoàng Thế Lộc - Tổng đội trưởng cho biết: “Đến năm 2006, Tổng đội quy hoạch, giao hẳn đất cho các hộ thanh niên khai thác, bình quân mỗi hộ được giao từ 1 đến 2 ha đất nông nghiệp, 5 đến 10 ha đất trồng rừng. Tổng đội hỗ trợ giống, tư vấn kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm. Từ đó, diện mạo của làng thanh niên lập nghiệp khác hẳn. Núi đồi được thức dậy, sinh sôi nảy nở. Nhà cửa mọc lên. Các hộ không chỉ trồng, khoanh nuôi bảo vệ rừng, trồng cao su, trồng chè nguyên liệu mà còn phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm”.

154 ha chè nguyên liệu được phủ khắp đất trống đồi trọc cho năng suất bình quân 12 tấn chè búp tươi/năm; trồng mới 900 ha rừng nguyên liệu, trồng mới 120 ha cao su, 15 ha cây ăn quả, khoanh nuôi 2.500 ha rừng tự nhiên, khai thác hàng chục ha trồng lúa nước, đất bờ bãi ven khe suối trồng đậu lạc, và khai thác diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản đã tạo cho làng thanh niên lập nghiệp sinh khí mới.

Trung tâm làm việc của Tổng đội được xây dựng khang trang. Con đường vào Tổng đội, vào làng thanh niên được đổ nhựa hay bê tông. Ô tô đi lại dễ dàng. Đường điện về tận các gia đình. Tổng đội đã cùng với chính quyền địa phương xây dựng trường mầm non kiên cố với đầy đủ tiện nghi cho con em học tập. Sân chơi bãi tập được đầu tư xây dựng. Tổng đội đã xây dựng Nhà máy chế biến chè công suất 12 tấn/ngày có tổng đầu tư lên đến 3,5 tỷ đồng với công nghệ hiện đại đã nâng cao chất liệu sản phẩm chè Tây Sơn làm vừa lòng khách hàng.

Đến làng nông thôn mới

Sau 15 năm phát triển, Tổng đội có 218 hộ với 784 nhân khẩu được phân bố 2 thôn. Thôn Phố Tây (thuộc xã Sơn Tây) có 76 hộ và thôn Thanh Dũng (thuộc xã Sơn Kim 2) có 142 hộ.

Những năm qua, xã biên giới Sơn Kim 2, xã miền núi Sơn Tây đã nỗ lực bứt phá ngoạn mục cán đích nông thôn mới (NTM). Ông Nguyễn Thanh Hải- Bí thư Đảng ủy xã Sơn Kim 2 cho hay: “Các hộ dân vốn xuất thân từ Tổng đội TNXP là cộng đồng nhạy bén, đóng góp sức người, sức của để hoàn thành tiêu chí xây dựng NTM. Hai thôn của Tổng đội thực sự là những làng NTM kiểu mẫu”.

Trong xây dựng NTM nơi đây đã xuất hiện nhiều mô hình kinh tế. Bảy mô hình tổ hợp tác “góp gió thành bão” để phát triển trang trại chăn nuôi lợn thịt, lợn nái không chỉ cải thiện thu nhập mà giải quyết công ăn việc làm cho hàng chục lao động. Trong đó, tiêu biểu là mô hình của gia đình anh Trần Đình Hoan, với mức đầu tư 26 tỷ. Trang trại có 500 con lợn nái, mỗi lứa bán trên 5.000 con giống và 4.000 lợn thịt, giải quyết công ăn việc làm cho 22 lao động với mức lương 5 triệu đồng/tháng.

Mô hình trồng chè nguyên liệu của Tổng đội TNXP ổn định, phát triển đảm bảo đời sống cho hơn 200 hộ sản xuất. Cây chè ở Tây Sơn không chỉ là cây xóa đói giảm nghèo mà còn là cây làm giàu. Vườn cao su cũng sắp thu hoạch. Hàng ngàn héc ta rừng tái sinh khép tán. Cuộc sống của những hộ dân ở làng thanh niên lập nghiệp-làng nông thôn mới thực sự khởi sắc, ấm no.