Trong 5 năm thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp đã đem lại nhiều thành quả hết sức phấn khởi, tạo sự chuyển biến rõ rệt về cơ cấu sản xuất, cơ cấu kinh tế nông nghiệp và kinh tế ở nông thôn.

Thực hiện cơ cấu lại lĩnh vực thủy sản đã tạo sự chuyển dịch đúng hướng trong cơ cấu ngành, cơ cấu sản phẩm: Tỷ trọng giá trị SX thủy sản trong giá trị ngành nông lâm ngư nghiệp tăng 2,47% so với năm 2012; tốc độ tăng trưởng bình quân giá trị SX thủy sản giai đoạn 2013-2017 đạt 4%/năm. Tổng sản lượng thủy sản đã tăng từ 5,92 triệu tấn năm 2012 lên 7,2 triệu tấn năm 2017, vượt mục tiêu đề ra đến năm 2020. Tốc độ tăng thu nhập từ lĩnh vực thủy sản đạt 4,29%/năm.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng là mục tiêu lớn trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh. Diện tích được định hướng chuyển đổi hầu hết là những diện tích gặp khó khăn trong quá trình sản xuất. Thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nhiều địa phương trong tỉnh năng động, linh hoạt, biến khó khăn thành lợi thế phát triển sản xuất.

Theo đề án Tái cơ cấu ngành chăn nuôi đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt tại Quyết định số 984/QÐ-BNN-CN, ngày 9-5-2014, đã đề cập cụ thể đối với nội dung tái cơ cấu vật nuôi, xác định rõ thứ tự ưu tiên về loại sản phẩm chính từ chăn nuôi là lợn, gà, bò thịt, sữa. Trong đó nêu rõ, phấn đấu đến năm 2020 điều chỉnh tỷ lệ cơ cấu thịt hơi xuất chuồng đối với thịt lợn giảm còn 62%, tăng tỷ trọng thịt gia cầm lên 28% và thịt trâu bò là 10%, sản lượng sữa đạt hơn 0,9 triệu tấn/năm, còn những sản phẩm khác tùy theo lợi thế cạnh tranh, điều kiện của từng địa phương để phát triển.

Hiện nay, sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ đã và đang được một số địa phương triển khai, mang lại hiệu quả kinh tế cao, mở ra hướng đi mới giúp tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho nông dân. Tuy nhiên, việc sản xuất nông nghiệp hữu cơ hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn do quy trình sản xuất khắt khe, chi phí cao, thị trường tiêu thụ không ổn định.

Sau hơn ba năm triển khai thực hiện Quyết định số 899/QÐ-TTg ngày 10-6-2013 của Thủ tướng Chính phủ về đề án "Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững", bước đầu cơ cấu sản xuất nông nghiệp từng bước được điều chỉnh theo hướng phát huy lợi thế của mỗi ngành hàng, địa phương và cả nước. Nhiều loại nông sản có thị trường tiêu thụ tốt đều gia tăng về sản lượng, giá trị, đem lại lợi ích to lớn cho người nông dân. Tuy nhiên, nhìn một cách toàn diện, quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp vẫn còn đó những bất cập cần tháo gỡ…

Trong những năm qua, các cấp Hội Nông dân tỉnh thường xuyên đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ, tư vấn giúp đỡ nông dân đầu vào cũng như đầu ra trong sản xuất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, cơ cấu ngành nghề trong nông nghiệp theo hướng tích cực, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân.

Sau 3 năm (2013-2016) triển khai thực hiện Đề án “Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững”, Quảng Ngãi bước đầu đạt được một số kết quả khả quan. Tốc độ tăng trưởng toàn ngành tăng bình quân 4,2%/năm, cơ cấu giá trị sản xuất chuyển dịch tích cực theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng lâm nghiệp và thủy sản. Trong cơ cấu nội bộ nông nghiệp, tỷ trọng trồng trọt giảm, tỷ trọng chăn nuôi và dịch vụ tăng lên.

Với những thành công trong dồn điền đổi thửa (DĐĐT), tỉnh ta có tiền đề để thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; bước đầu hình thành các vùng sản xuất hàng hóa chuyên canh, quy mô lớn… Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng, quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp chưa đồng bộ, việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất ở nhiều nơi mang tính tự phát… nên việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp vẫn chưa mang lại kết quả như mong muốn. Để tạo bước đột phá mới cần có những giải pháp đồng bộ; trong đó chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phải gắn với tái cơ cấu sản xuất, hướng tới một nền nông nghiệp phát triển hiệu quả, bền vững

"Để nông nghiệp nước ta tiến lên không thể làm theo kiểu cũ mà phải thay đổi. Thay đổi từ tư duy, cách tiếp cận, nguồn lực, đến hành lang pháp lý, đó chính là tái cơ cấu, chứ không phải chuyển dịch cơ cấu cây trồng. Chúng ta phải tái cơ cấu, tái cấu trúc trồng trọt nâng cao hiệu quả và vị thế của ngành”, đó là phát biểu của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát tại lễ kỷ niệm 10 năm ngày thành lập Cục Trồng trọt diễn ra sáng ngày 7/1.

Từ ngày tái lập tỉnh đến nay, nông nghiệp đóng vai trò xương sống đối với sự phát triển kinh tế của tỉnh. Mặc dù cơ cấu kinh tế của tỉnh tiếp tục chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ nhưng nông nghiệp vẫn luôn chiếm tỷ lệ lớn nhất. Đến năm 2015, cơ cấu kinh tế của tỉnh: Nông nghiệp 38,5%, công nghiệp 32,2%, dịch vụ 29,3%. Bình quân 5 năm qua, ngành nông nghiệp tăng trưởng 6,4%; cơ cấu kinh tế trong nội bộ khu vực nông nghiệp cũng có sự chuyển dịch đúng hướng, tăng dần tỷ trọng chăn nuôi, dịch vụ (năm 2015 trồng trọt 87,34%, chăn nuôi 11,68%, dịch vụ 0,97%). Với đa số lao động, dân cư nông thôn và sinh sống bằng nghề nông, những năm tới ngành nông nghiệp nói chung kinh tế nông nghiệp nói riêng, sẽ tiếp tục giữ vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển ổn định của tỉnh.