1. Cải canh, cải ngọt, cải bẹ, cải mào gà
Cơ cấu cây trồng: Lúa xuân - Lúa mùa - Rau cải.
Thời vụ gieo: Sau thu hoạch lúa mùa - trước lịch gieo cấy lúa xuân của địa phương 30 ngay. Định kỳ 7 ngày gieo 1 lứa. Không gieo rau kế tiếp lên diện tích vừa thu hoạch (quảng canh).
Tùy khả năng có thể thu hoạch rau kịp vụ, để ấn định diện tích rau gieo mỗi lứa và số lứa gieo trong thời vụ.
Cách làm: Chọn khu ruộng vàn, vàn cao. Thu gom tiêu hủy rơm lúa còn tồn dư trên ruộng.
Chia ruộng thành các luống rau ước định, rộng 1,5 - 2m, lối công tác 40 - 50cm.
Phun thuốc trừ cỏ tiền nảy mầm Dual Gold 960EC trước sạ hạt 5 ngày.
Lượng giống gieo/1 sào Bắc bộ: 0,3 - 0,5kg (tùy giống).
Chọn hạt giống mẩy đều, không ẩm mốc, sâu mọt.
Trộn hạt giống với cát ẩm tỷ lệ 1:2.
Bơm nước tưới ẩm đất nếu ruộng khô.
Chia giống làm 2 - 3 phần, gieo đi gieo lại 2 - 3 lần cho hạt giống phân bố đều trên ruộng.
Ngay sau gieo giống, dùng máy cắt cỏ hoặc liềm cắt ngả gốc rạ rải đều trên ruộng, giúp giữ ẩm đất và hạn chế phát sinh cỏ dại.
Đảm bảo đủ ẩm ruộng rau trong suốt quá trình sinh trưởng.
Không bón phân, xới xáo, phun thuốc BVTV suốt thời vụ canh tác, vì dư lượng phân bón từ ruộng lúa đủ cho cây rau sinh trưởng phát triển tốt.
Mặt khác, do canh tác quảng canh, chu kỳ sinh trưởng của cây rau ngắn, và ruộng rau trước đó đã cấy 2 vụ lúa nước, nên sâu bệnh hại rau chưa thể phát sinh gây hại.
Thu hoạch khi ruộng rau đạt 20 - 25 ngày tuổi. Nhổ cây to trước, cây nhỏ sau, Không thu hoạch rau quá 30 ngày tuổi.
Sơ chế: Dùng nước sạch nước rau, tránh gây giập nát, ngắt tỉa lá già, lá vàng, lá bệnh… Bao gói đưa đi tiêu thụ.
Để chủ động nguồn giống rau gieo năm sau, cần chọn những cây rau sinh trưởng khỏe, đúng giống, sạch sâu bệnh… Cắm cọc chống đổ mỗi cây, sau rau ra hoa, đậu quả thu hạt bảo quản làm giống.
2. Rau cần
Thời vụ: Tháng 10 - 2 (đất chuyên lúa); tháng 9 - 4 (đất chuyên rau).
Giống: Sử dụng giống địa phương.
Kỹ thuật trồng: Chọn các chân ruộng còn nước, bùn hẩu. Dẫm vùi rơm rạ, tàn dư thực vật chìm sâu trong bùn. San phẳng ruộng, cấy giống cách đều 5 - 6cm/1 cây.
Bón phân/1 sào Bắc bộ: Bón lót 10 - 12kg Lân supe. Bón thúc 4 lần. Định kỳ 7 ngày bón 1 lần. Mỗi lần bón 1kg Đạm urê + 4kg NPK Đầu trâu 13-13-13+TE. Lần đầu bón khi cây rau bén rễ hồi xanh (sau cấy giống 7 ngày).
Tro bếp bón 2 lần cách nhau 15 ngày, lượng bón 25 - 30kg/1 lần. Lần 1 bón sau cấy giống 15 - 20 ngày (khi cây rau phát triển kín mặt ruộng).
Phun Trecbon 10EC + Zineb 80WP để trừ rầy và bệnh sương mai (sử dụng thuốc theo khuyến cáo ghi trên bao gói).
Luôn duy trì mực nước xăm xắp mặt ruộng.
Thu hoạch: Nhổ gốc hoặc cắt thu thân lá khi cây rau đạt 50 - 55 ngày tuổi (thời vụ hanh khô ít rét) và 40 - 45 ngày tuổi (thời vụ ẩm ướt rét nhiều). Sơ chế: Rửa rau trong nước sạch, nhặt bỏ rễ tơ, lá vàng, lá bệnh… đóng gói đưa đi tiêu thụ.
Thu hết rau làm đất cấy lại lứa rau mới, cây giống chọn lưu cây con từ lứa đã thu hoạch. Có thể chăm sóc thu rau tái sinh từ ruộng rau thu cắt lưu gốc.
Để giống: Cuối vụ (tháng 3 âm lịch) để lại 50m2 rau xanh tốt, ít sâu bệnh, trên chân ruộng thường xuyên lưu nước, không bón phân để cây già cỗi. Phun trừ rầy (nếu có).
Sang tháng 7 (âm lịch) tiến hành làm ruộng nhân giống (ruộng làm đất kỹ nhuyễn như gieo mạ lúa cấy). Nhổ cây giống từ ruộng lưu giống cấy sang ruộng nhân giống, rải cây giống trên mặt ruộng, ngọn ngóc lên, gốc vùi ngập trong bùn. Cây mầm sẽ mọc sinh từ các đốt thân. Sau 40 - 45 ngày (cây mầm dài 10 - 15cm), nhổ cấy sang ruộng sản xuất rau thương phẩm.
3. Cải xoong
Cấy giống, chăm sóc, thu hoạch như rau cần. Nhưng cải xoong phải cấy dầy 2 -3cm/1 cây, thu hoạch cắt sát gốc, 20 ngày thu 1 lứa.
Thu hết lứa rau làm đất cấy lại giống như rau cần.
Để giống tại ruộng và phải làm mái che nắng cho cây giống trong suốt thời gian lưu giống (nên tận dụng các chân ruộng có sẵn bóng mát (tán cây, góc ao vườn…).
Theo Ths Nguyễn Hải Yến/nongnghiep.vn
