Rác thải “cản đường” nông thôn mới

Chuyện thu gom, xử lý rác thải ở các khu dân cư cũng nhiêu khê, các nhóm tư nhân “cạnh tranh” lẫn nhau dẫn tới tình trạng có nơi tới 10 ngày không ai gom rác…

Kênh, rạch… “tắc thở” vì rác

Huyện Bình Chánh có rất nhiều vựa phế liệu. Huyện đang có kế hoạch kiểm tra lại quy trình cấp phép, kho bãi, phòng cháy chữa cháy và đảm bảo vệ sinh môi trường không để ảnh hưởng đến khu dân cư. Ảnh: N.V

Cuối tháng 2 vừa qua, gần 1.000 đoàn viên, thanh niên TP.HCM và lực lượng vũ trang đóng trên địa bàn thành phố đã ra quân khơi thông, cải thiện môi trường và làm sạch đoạn rạch Cầu Suối, từ chân cầu Gò Đình đến cuối rạch tại xã Vĩnh Lộc A (huyện Bình Chánh).

Sức trẻ, người đông, nhưng việc cải thiện con rạch cũng khiến mọi người đẫm mồ hôi. Nguyên nhân: Rạch Cầu Suối từ lâu bị ô nhiễm nghiêm trọng do chất thải từ khu công nghiệp Vĩnh Lộc và các cơ sở thu mua phế liệu, cơ sở sản xuất dọc tuyến rạch. Ở đây, rác thải tràn ngập khắp nơi, con rạch gần như “tắc thở” vì rác.

Ông Nguyễn Văn Phụng – Bí thư huyện Bình Chánh cho biết, rác thải và ô nhiễm môi trường từ lâu đã là vấn đề nan giải của huyện, đặc biệt là trong quá trình xây dựng NTM. Theo khảo sát của Trường Đại học Nông Lâm, hồi năm 2016, toàn huyện Bình Chánh còn 35 tuyến sông, kênh, rạch đang trong tình trạng ô nhiễm nguồn nước từ mức nhiễm nặng đến mức nhiễm bẩn.

Nguyên nhân gây ô nhiễm sông, kênh, rạch chủ yếu từ các nguồn nước thải sinh hoạt từ các khu dân cư chưa qua xử lý tập trung, không đảm bảo chất lượng trước khi xả thải; các cơ sở sản xuất lén lút xả nước thải, chất thải chưa qua xử lý trực tiếp xuống lòng kênh, rạch… Không chỉ vậy, có đến 40,6% hộ dân đấu nối xả thải vào hệ thống thoát nước công cộng, xả thải vào hệ thống thoát nước chung hoặc đổ ra sông, kênh, rạch… làm ô nhiễm môi trường.

Rắc rối việc thu gom

Không chỉ ô nhiễm môi trường vì rác thải, chuyện rác và thu gom rác thải sinh hoạt tại các khu dân cư cũng đang rất “lộn xộn”, người dân phải trả phí cao nhưng việc thu gom rác lại “bữa được, bữa mất”. Tại cuộc họp sơ kết hội nghị sơ kết tình hình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM năm 2016 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2017 tổ chức mới đây, Bí thư Huyện ủy huyện Củ Chi Trương Văn Thống cho biết, việc thu gom rác ở các hộ đều có đường dây dân lập thực hiện. Tuy nhiên, khi người dân phàn nàn về việc chậm trễ hay thu gom nhếch nhác liền bị... đe dọa.

“Trong đợt Tết Nguyên đán vừa qua, người dân Củ Chi khổ sở vì đơn vị này ngừng thu gom rác. Khi chính quyền địa phương vận động các đoàn thể tham gia giải quyết thì bị nhiều người trong các đường dây này đón đường làm khó dễ, hăm dọa, thách thức cả chính quyền địa phương” - ông Thống bức xúc.

Theo ông Phụng, việc thu gom rác ở Bình Chánh cũng xảy ra tình trạng tương tự. Hiện tại, toàn TP.HCM chỉ còn 2 xã Vĩnh Lộc A và Vĩnh Lộc B (thuộc huyện Bình Chánh) chưa hoàn thành các tiêu chí NTM mà nguyên nhân cũng vì vấn đề môi trường.

Theo đó, riêng 2 xã Vĩnh Lộc A và Vĩnh Lộc B có đến 160 vựa thu gom ve chai nên việc đảm bảo môi trường không dễ dàng. Vấn đề môi trường trở thành tiêu chí yếu nhất khi xem xét công nhận xã NTM. Ông Phụng cho biết thêm, hiện tại, chính quyền xã và Hội Phụ nữ phải trực tiếp đứng ra tổ chức việc thu gom rác nên cũng đang dần đi vào nền nếp. Tuy nhiên, một số hộ dân phản ánh rằng họ phải trả mức phí thu gom rác không cố định.