Tiêu thụ nông sản: Gặp khó do thiếu liên kết

Chủ nhật - 11/10/2015 20:40

Thách thức về tiêu thụ nông sản ngày càng trở nên rõ nét khi cánh cửa hội nhập rộng mở, đặc biệt cuối năm nay, thị trường ASEAN mở cửa hoàn toàn. Do đó, thay đổi phương thức sản xuất - kinh doanh là việc làm cấp thiết đối với nông dân và doanh nghiệp.

Muốn tiêu thụ ổn định, nông sản Việt Nam có chất lượng tốt

Đối với các mặt hàng nông sản của Việt Nam, trái cây là sản phẩm thường xuyên bị mất giá tại thị trường nội địa, nhất là khi vào chính vụ. Trong khi đó, hàng ngày, một lượng lớn trái cây tươi vẫn được nhập khẩu từ Thái Lan vào Việt Nam tiêu thụ. So với Thái Lan, trái cây Việt Nam khó cạnh tranh bởi thiếu sự đầu tư về mẫu mã, quy trình đóng gói, chất lượng không đồng đều.

Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy: 7 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu 95 triệu USD các mặt hàng rau quả từ Thái Lan, vượt qua kim ngạch nhập khẩu từ thị trường Trung Quốc (khoảng 79 triệu USD) - địa chỉ cung cấp rau quả tươi truyền thống của Việt Nam.

Theo bà Nguyễn Thanh Hà - Phó giám đốc chợ nông sản Thủ Đức - nguyên nhân của thực trạng trên do trái cây Việt Nam chất lượng chưa cao, hình thức không hấp dẫn. Đơn cử như xoài cát Hòa Lộc, dù thương hiệu đã được khẳng định nhưng sản phẩm đạt chất lượng cao rất ít (khoảng 30%). Bên cạnh khâu sản xuất, khâu vận chuyển cũng đáng lo ngại. Nhiều nông sản bị hư hại trong quá trình vận chuyển, không được khách hàng chấp nhận, buộc phải bán tháo với giá rẻ mạt.

Trước thực trạng trên, ông Nguyễn Lâm Viên - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Vinamit - cho rằng: Người nông dân cần thay đổi phương thức sản xuất, nâng cao chất lượng nông sản để đủ điều kiện tiếp cận hệ thống phân phối, ổn định đầu ra. Các kênh phân phối sẽ đón nhận các mặt hàng nếu người sản xuất cam kết được chất lượng, sản lượng. Lâu nay, nhiều nông sản đưa ra thị trường có nguồn từ hộ sản xuất nhỏ lẻ, chất lượng không đồng đều nên giá trị thấp. Khi đó, nông sản sẽ khó tiếp cận với kênh bán hàng hiện đại.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Minh Toại - Giám đốc Sở Công thương Cần Thơ - đề xuất: Nông dân và cả doanh nghiệp phải thay đổi quan điểm kinh doanh để tháo gỡ “nút thắt” trong chuỗi cung ứng. Không thể tồn tại mãi điệp khúc: Giá nông sản xuống thấp - doanh nghiệp không mua, giá lên nông dân “bẻ kèo” không bán cho doanh nghiệp như cam kết.

Chuyên gia kinh tế - TS. Lê Đăng Doanh khuyến nghị: Người nông dân nên sản xuất, chế biến nông sản theo mô hình hợp tác xã để có thể cung ứng cho thị trường sản lượng lớn, chất lượng đồng nhất. Bên cạnh đó, đẩy mạnh các mối liên kết: Nông dân với doanh nghiệp tiêu thụ, doanh nghiệp chế biến; doanh nghiệp sản xuất quy mô nhỏ và doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn, hệ thống phân phối, thị trường. Các bên có thể liên kết với nhau để giải quyết vấn đề sản xuất, nguồn nguyên liệu và thị trường…

Người nông dân cần thay đổi phương thức sản xuất, nâng cao tiêu chuẩn nông sản để đủ điều kiện tiếp cận hệ thống phân phối, ổn định đầu ra. Siêu thị sẽ đón nhận các mặt hàng nếu người sản xuất cam kết được chất lượng, sản lượng.

Thùy Dương (Báo Công Thương)