Nuôi gà không kháng sinh

Xu hướng tất yếu

Để có sản phẩm an toàn, trong quá trình chăn nuôi không được sử dụng các kháng sinh độc hại hoặc phải ngừng sử dụng kháng sinh trước khi giết mổ hoặc trong thời gian cung cấp trứng, sữa. Tuy nhiên, qua các nghiên cứu khoa học cho thấy, trong nhiều trường hợp mặc dù đã sử dụng theo đúng khuyến cáo thì các chất kháng sinh đó vẫn tồn dư ở những dạng khác nhau trong vật nuôi. Cuối cùng người tiêu dùng lại hứng chịu những tồn dư kháng sinh đó. Nhận thức được mối nguy mất an toàn thực phẩm, nhiều người tiêu dùng lại càng quan tâm thịt gà, lợn không kháng sinh trong suốt quá trình nuôi.

Gà là thực phẩm phổ biến ở nhiều nước, đồng thời là một trong những đối tượng nuôi quan trọng. Mỹ là nước có ngành gia cầm phát triển, phong trào nuôi gia cầm không kháng sinh phát triển khá nhanh, nhưng tỷ lệ sản phẩm gia cầm không kháng sinh chỉ chiếm 9% trong năm 2013.

Ở Nam Mỹ, để tăng cường sức đề kháng tự nhiên cho gà, người nuôi sử dụng các loại thức ăn hữu cơ có nguồn gốc từ tảo biển, vỏ cua, cáy, các loại vitamin và có bổ sung khoáng chất vi lượng. Đồng thời, hàng ngày bổ sung dầu oregano có khả năng kháng khuẩn - một dạng kháng sinh tự nhiên vào nước uống. Cùng đó, họ tận dụng ánh sáng mặt trời giúp giảm khả năng nhiễm khuẩn của gà. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng được người nuôi nơi đây đặt nên hàng đầu chính là chất lượng con giống, họ luôn chọn những giống gà chất lượng tốt, sức đề kháng với bệnh cao, dễ quản lý. Trong quá trình nuôi, định kỳ vệ sinh, tiêu độc chuồng nuôi và nơi thả.

Gà là thực phẩm phổ biến của nhiều nước - Ảnh: change.org

Sẽ phát triển rộng?

Để phát động phong trào nuôi gà không kháng sinh, năm 2014, Công ty thú y Zoetis, của Mỹ tổ chức hội thảo: “Hạn chế sử dụng kháng sinh nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe cho đàn gà. Hội thảo này thu hút được khá nhiều sự quan tâm. Theo đó, ở một số trang trại, đàn gà chỉ phát triển tốt trong giai đoạn đầu, nhưng sau đó gà chết hàng loạt do nhiễm bệnh hoại tử ruột (necrotic enteritis). Nhiều trang trại vẫn duy trì thực hiện mô hình nuôi gà không sử dụng kháng sinh và phải chuyển sang địa điểm khác. Bên cạnh đó, cũng không ít trang trại đã thành công và phương pháp của họ là luôn tuân thủ các nguyên tắc phòng bệnh, đặc biệt đảm bảo chất độn được tươi mới, giữ chuồng nuôi thông thoáng. Thức ăn mà các trang trại này sử dụng ở dạng viên và dạng hạt, hàm lượng protein thấp. Một số trang trại sử dụng hoàn toàn các loại rau chứa ít vi khuẩn gây bệnh.

Nhìn chung mô hình nuôi gà công nghiệp không sử dụng kháng sinh còn nhiều khó khăn, chỉ nuôi được với mật độ thấp hơn, hiệu quả sử dụng thức ăn giảm, chi phí sản xuất cao. Tuy nhiên, vẫn có nhiều trang trại được ghi nhận có năng suất đạt cao hơn so với quy trình nuôi thông thường và giá thành sản phẩm được cải thiện rõ rệt sau mỗi vụ nuôi.

Công ty Kee Song Brothers Poultry, Singapore là công ty đầu tiên ở Đông Nam Á, có thể nuôi gà quy mô lớn mà không cần sử dụng kháng sinh. Công nghệ này đã được chuyển giao cho 6 công ty quốc tế hoạt động trong các lĩnh vực thực phẩm, nông nghiệp, dược phẩm, tham gia thử nghiệm nuôi 180.000 con gà tại trang trại của công ty ở bang Johor, Malaysia. Để phòng bệnh, Công ty bổ sung vào khẩu phần ăn cho gà loại vi khuẩn sữa dùng để chế biến sữa và phomat. Sau quá trình thử nghiệm, tỷ lệ sống của gà đạt 98 - 99% cao hơn đàn gà nuôi đối chứng, sử dụng kháng sinh để phòng bệnh, tỷ lệ sống chỉ đạt 95%. Bằng phương pháp này, có thể loại bỏ hoàn toàn kháng sinh mà vẫn có thể giúp gà khỏe mạnh, đồng thời tạo ra sản phẩm sạch, giúp người tiêu dùng tăng cường sức đề kháng. Các sản phẩm này hiện được bán rộng rãi trên webside của công ty và các hệ thống siêu thị.

Ở Việt Nam, việc sử dụng kháng sinh tràn lan dẫn đến tồn dư trong các loại thực phẩm tiêu thụ nội địa vẫn chưa có giải pháp kiểm soát hiệu quả. Nghiêm trọng hơn là việc nhập khẩu các loại gà thải loại về tiêu thụ nội địa với giá rẻ. Trong khi tiềm năng phát triển nuôi các loại gà ta nuôi theo hình thức thả rông, thả vườn ở nước ta còn rất lớn. Quan trọng hơn, các giống gà bản địa của Việt Nam có sức đề kháng tốt, có khả năng chống chịu bệnh tốt, và có nhiều điều kiện phát triển các mô hình nuôi gà tự nhiên, nuôi gà thả vườn không kháng sinh.