Cho cà phê tái canh 'ăn' như thế nào đỡ tốn kém mà vẫn sống khỏe?

Quy trình bón phân cơ bản

Theo ông Đào Đình Phượng, cán bộ kỹ thuật của Ban quản lý Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững tỉnh Đăk Lăk, trong công cuộc tái canh cây cà phê ở Tây Nguyên, Bộ NN – PTNT đã ban hành quy trình bón phân cho cây cà phê vừa đủ dinh dưỡng để phát triển, không tiêu tốn hoang phí, kèm theo đó là tài liệu hướng dẫn cụ thể của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia.

Hiện Ban quản lý Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững (VnSAT) 5 tỉnh Tây Nguyên gồm: Gia Lai, Kon Tum, Đăk Lăk, Đăk Nông và Lâm Đồng đang hướng dẫn cho nông dân canh tác cà phê theo hướng bền vững bằng quy trình bón phân nói trên.

Theo đó, người trồng cà phê đặc biệt quan tâm cho cà phê “ăn” phân hữu cơ hơn. Định kỳ từ 1 – 2 năm là cho cà phê “ăn” phân chuồng đã hoại mục 1 lần với liều lượng từ 10 – 15kg/cây. Nếu không có phân chuồng, nông dân cho cà phê “ăn” phân hữu cơ sinh học hoặc phân hữu cơ vi sinh với liều lượng 2 – 3kg/cây/năm.

Ngoài phân chuồng, người trồng còn bổ sung dinh dưỡng cho cây cà phê bằng phân xanh và thảm thực vật có sẵn tại vườn hoai mục.

“Sau khi vườn cây ổn định, giao tán, nông dân bón phân chuồng với chu kỳ 2 – 3 năm 1 lần. Phân hữu cơ được bón theo rãnh vào đầu hoặc giữa mùa mưa, rãnh được đào dọc theo một bên thành bồn rộng 20cm, sâu 25 – 30cm, rãnh được lấp lại sau khi bón phân.

Các năm sau rãnh được đào theo hướng khác. Phân hữu cơ được bón kết hợp với một số chế phẩm sinh học có tác dụng hạn chế phát triển của tuyến trùng và đối kháng với một số nấm bệnh gây hại trong đất”, ông Phượng cho hay.

Quy trình cũng hướng dẫn cụ thể định lượng từng loại phân hóa học bón theo chu kỳ cây cà phê trong giai đoạn kiến thiết cơ bản hay giai đoạn kinh doanh phù hợp với từng chân đất.

Theo ông Lê Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Ban quản lý Dự án VnSAT tỉnh Gia Lai, riêng cây cà phê trồng mới năm thứ nhất được khuyến cáo sử dụng 550kg phân lân nung chảy để bón lót, khoảng 150kg phân Urê và 70kg phân Kali chia đều, bón thành 2 lần cho 1ha cà phê trong mùa mưa.

Bước sang năm thứ 2, sử dụng 200kg phân Urê, 100kg phân Sunphat amon (SA), 550kg phân lân nung chảy, 150kg phân Kali, toàn bộ số phân nói trên được chia ra 4 lần bón cho 1ha cà phê: Lần thứ nhất bón 100% phân SA vào giữa mùa khô kết hợp với tưới nước lần 2; lần 2 bón 30% phân Urê, 30% phân Kali và 100% phân lân vào đầu mùa mưa; lần 3 bón 40% phân Urê và 30% phân Kali vào giai đoạn giữa mùa mưa và lần thứ tư bón 30% phân Urê, 40% phân Kali vào thời điểm trước khi kết thúc mùa mưa 1 tháng.

Cây cà phê còn được bổ sung phân bón lá có hàm lượng S, Mg, Zn, B cao, giàu hữu cơ và axit amin, phun đều mặt trên và mặt dưới của lá vào lúc trời mát và không có mưa. Mỗi năm phun phân bón lá từ 2 - 3 lần trong quãng thời gian từ tháng 5 đến tháng 9.

Còn phân vi lượng có chứa kẽm và borax thì định kỳ từ 2 – 3 năm bón bổ sung 1 lần với liều lượng từ 20 – 30kg kẽm sun phát chứa 23% Zn và từ 10 – 15kg borax chứa 10% B cho 1ha cà phê, bón 1 lần vào đầu mùa mưa kết hợp với bón đạm và Kali.

“Hiện nay phân hóa học rất đa dạng chủng loại, có cả những loại phân bón trong mùa khô hoặc bón trong mùa mưa; bón vào đầu vụ hay cuối vụ. Ví như giai đoạn đầu cây cà phê cần phát triển cành lá thì cho chúng “ăn” đạm cao; hoặc vào thời điểm tháng 9 – 10 hàng năm là giai đoạn đậu quả thì cây cà phê cần Kali nhiều hơn, giảm phân đạm xuống.

Ngoài nguyên tố đa lượng, cây cà phê còn được bổ sung trung vi lượng để chống tình trạng cây cà phê bị sốc thời tiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang hoành hành dữ dội như hiện nay”, ông Đào Đình Phượng, phân tích.