Giải pháp an toàn cho tôm nuôi trong mua nắng nóng

Với diện tích 2,3ha, cơ sở nuôi tôm thẻ chân trắng của anh Phan Văn Nhì, xã Đỉnh Bàn, huyện Thạch Hà là cơ sở nuôi tôm hoàn toàn ở ngoài trời. Anh Nhì cho biết trước đây nơi này vốn là đồng muối cho nên mùa hè nước rất mặn và việc cấp nước cho hệ thống nuôi cũng rất khó khăn. Vì vậy, khi xây dựng cơ sở hạ tầng, anh dành 60% diện tích để làm ao chứa và xử lý nước, 40% diện tích còn lại làm ao nuôi tôm. Ngoài ra anh còn đầu tư hệ thống giếng khoan để lấy nước ngọt hạ độ mặn trong ao khi độ mặn tăng cao. Trong quá trình nuôi anh đã sử dụng hệ thống lọc tuần hoàn khép kín tái tạo nguồn nước sử dụng với mục đích tiết kiệm nước, chủ động nước cấp cho ao nuôi tôm đầy đủ và hạn chế sự tác động của các yếu tố bên ngoài. Trong thời điểm nắng nóng như hiện nay anh chú trọng sử dụng nhiều giải pháp đồng thời như tăng cường sục khí, quạt nước và cấp nước cho ao đầy đủ để làm mát nước; sử dụng chế phẩm sinh học nhiều hơn để phân hủy các chất hữu cơ và hạn chế tảo phát triển. Ngoài những vấn đề trên thì thức ăn cho tôm được ưu tiên sử dụng là thức ăn của các nhãn hiệu có uy tín , chất lượng cao, độ bụi ít, tan chậm trong nước và có hệ số chuyển đổi thấp; các bữa cho tôm ăn bổ sung men tiêu hóa, vitamin để tăng sức đề kháng cho tôm nuôi. Chính vì vậy mà môi trường nước ao nuôi (ôxy, độ mặn, pH, kiềm, tảo,…) luôn nằm trong khoảng cho phép và tôm nuôi phát triển ổn định. Anh Dương Quốc Khánh đầu tư xây dựng cơ sở nuôi tôm công nghệ cao hơn 4ha tại Đồng Ghè, Thạch Hạ. Trong thời điểm nắng nóng như hiện nay, để hạ nhiệt trong ao nuôi và hạn chế tảo trong ao nuôi phát triển mạnh, gia đình anh đã đầu tư hàng trăm m­2 lưới và bạt che nắng cho tôm. Mực nước trong bể nuôi luôn đạt 1,3 - 1,4m, sục khí, quạt nước thường xuyên để làm mát môi trường nước và cung cấp đủ oxy cho tôm. Mật độ thả tôm vừa phải để giảm stress cho tôm khi trời nóng và cho tôm ăn đúng khẩu phần phù hợp với quy trình, tránh cho ăn dư thừa. Khi trời nắng nóng, nhiệt độ tăng, tôm sẽ giảm ăn, do vậy chỉ cho tôm ăn lượng thức ăn bằng 70 - 80% lượng thức ăn so với bình thường và tăng lượng thức ăn, cữ ăn khi trời mát. Anh cho biết thêm: khi cấp nước cho ao nên cấp vào buổi tối vì khi đó nhiệt độ giữa ao chứa nước đã xử lý và ao nuôi cân bằng để tránh ảnh hướng đến các yếu tô thủy lý, thủy hóa và đặc biệt là tảo (vì khi nhiệt độ tăng cao tảo sẻ phát triển nhiều hơn trong môi trường nước). Để hạn chế tảo phát triển nhiều trong ao nuôi, anh thường sử dụng chế phẩm EM xử lý vào thời điểm 21 giờ hoặc 1 - 2 giờ sáng. Nhờ áp dụng đồng thời các giải pháp trên nên đã cải thiên tốt sức khỏe con tôm cũng như các yếu tố môi trường. Đã nhiều năm thành công trong nghề nuôi tôm, anh Nguyễn Xuân Thủy tại thị trấn Thạch Hà có rất nhiều kinh nghiệm về việc chăm sóc tôm trong mùa nắng nóng. Đối với ao nuôi là ao bạt, anh sử dụng lưới lam chống nắng căng phủ phía trên để hạn chế bức xạ của ánh sáng mặt trời, giảm tăng nhiệt nước ao, hạn chế tảo phát triển và tránh gây sốc cho tôm. Còn đối với những ao nuôi là ao đất, anh luôn quan tâm cung cấp đủ nước, đảm bảo độ sâu và tăng cường quạt nước sục khí làm mát nước để tránh hiện tượng phân từng nhiệt độ, cũng như cung cấp dưỡng khí cho tôm nuôi. Anh Thủy còn thường xuyên theo dõi sức của đàn đàn tôm nuôi như: giảm ăn về buổi trưa khoảng 20%, dùng vitaminc, khoáng vi lượng và men tiêu hóa trộn xen kẻ vào các bữa cho ăn. Kinh nghiệm cho thấy khi nhiệt độ tăng cao kéo dài và kèm theo các trận mưa giông bất chợt tảo phát triển nhiều và tàn nhanh nên tôm hay bị dịch bệnh đốm trắng và hoại tử gan tụy cấp tính. Vì vậy, về mùa này để hạn chế sự phát triển của tảo, anh thay nước vào buổi tối và sử dụng chế phẩm sinh học để duy trì các yếu tố môi trường nước nuôi nằm trong khoảng thích hợp. Trường hợp khi tảo phát triển quá dày thì tăng cường chạy quạt nước nhiều hơn, sử dụng vôi CaCO3 và CaO đánh xuống ao vào thời điểm 21 - 22 giớ, kết hợp thay nước và dùng chế phẩm EM số lượng nhiều hơn. (Nếu là tảo thuần thì khi sử dụng biện pháp này 2 ngày liêu tục, tảo sẻ mượt, sáng bóng hơn. Còn nếu là tảo lam hoặc tảo giáp thì khi sử dụng liêu tục 4 - 5 ngày thì tảo sẻ hết) Trên đây là những giải pháp đảm bảo an toàn cho tôm nuôi trong mùa nắng nóng đã được người dân áp dụng, thực hiện có hiệu quả. Theo ông Lương Sỹ Công - Phó Trưởng phòng Quản lý nuôi trồng thủy sản, Chi cục Thủy sản Hà Tĩnh, trong điều kiện thời tiết nắng nóng có thể kéo dài như hiện nay, thì việc áp dụng các giải pháp trên là hết sức cần thiết. Bên cạnh đó, cơ quan chuyên môn và chính quyền các địa phương đang tích cực tuyên truyền cho người dân áp dụng các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế. Trong đó, đặc biệt tăng cường quan trắc, cảnh báo môi trường, hướng dẫn quy trình kỹ thuật nuôi trồng an toàn để giúp người dân phòng chống nắng nóng hiệu quả, hạn chế rủi ro cho nghề nuôi tôm./.